Instytucja zasiedzenie była znana już w Starożytnym Rzymie. Celem wprowadzenie jej do stanu prawnego jest zapobieżenie sytuacji, że rzecz nie będzie wykorzystywana zgodnie ze swojemu gospodarczym przeznaczeniem. Dzieje się tak gdy właściciel nie interesuje się swoją rzeczą. W takim przypadku, jeżeli trwa to przez określony długi czas traci on własność tej rzeczy, a jej nabywa ją jej dotychczasowy posiadacz samoistny. Czasami mówi się, że zasiedzenie pozwala na uporządkowanie stanu prawnego nieruchomości i najczęściej taką pełni funkcję.
Właściciele wielu nieruchomości są nieznani, nie żyją i nie pozostawili po sobie spadkobierców, dlatego też zasadnym jest, aby nieruchomość nie była niczyja, a własność przysługiwała osobie, która rzeczywiście włada rzeczą, użytkuje ją, czyli wykorzystuje ją zgodnie z przeznaczeniem. Prawo właściciela w tym przypadku zostaje ograniczone i zgodnie z prawem odebrane na rzecz posiadacza samoistnego.
W przypadku posiadania samoistnego posiadacz dysponuje nieruchomością dokładnie tak jakby stanowiła ona jego własność. Swojego prawa do posiadania osoba taka nie czerpie z przeniesienie prawa do korzystania z rzeczy przez jej właściciela, np. na podstawie umowy dzierżawy czy najmu. Wiele osób myśli, że posiadanie umowy potwierdzające legalność posiadania działa w sprawie o zasiedzenie nieruchomości na ich korzyść. Nic bardziej mylnego, taki dokument może potwierdzić, że posiadanej miało charakteru zależny, a zatem do zasiedzenia nie doszło.
Dobra wiara posiadacza występuje wtedy, gdy nie wie on, że jest tylko posiadaczem samoistnym, gdyż pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, iż jest właścicielem rzeczy, która posiada. W praktyce dobra wiara zdarza się bardzo rzadko. W zalej wierze jest posiadacz, który wie że własność przysługuje komuś innemu, a pomimo tego włada nią niezależnie od woli właściciela. W przypadku posiadania złej wiary wymagany do zasiedzenia okres posiadania samoistnego wynosi 30 lat, natomiast w przypadku dobrej wiary tylko 20 lat.
Zasiedzenie ruchomości bardzo rzadko ma miejsce, a przynajmniej niezbyt często zgłaszają się do mnie Klienci zainteresowanie prowadzeniem takie sprawy przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu. Zasiedzieć nieruchomość może wyłącznie jej posiadacz samoistny w dobrej wierze. Wymagany okres posiadania samoistnego w tym przypadku wynosi tylko 3 lata.
Zasiedzenie udziałów w nieruchomości jest możliwe i najczęściej dochodzi do niego w przypadku spadkobierców dotychczasowego właściciela.
Sąd Rejonowy w Jarosławiu jest właściwy w sprawie o zasiedzenie. Jeżeli chodzi o właściwość miejscową to decyduje miejsce położenia rzeczy.
Wniosek o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie podlega opłacie sądowej w kwocie 2000 zł. Jest to wysoka opłata, zwłaszcza w przypadku małych nieruchomości gruntowych, których wartość jest nieznaczna. Istnieje możliwość ubiegania się o zwolnienie z kosztów sądowych w sprawie o zasiedzenie. Sąd nie zawsze jednak uwzględni taki wniosek, gdyż oprócz konieczności wykazania, że strona nie jest w stanie pokryć kosztów sądowych bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i swojej rodziny należy także wykazać, że sprawa jest skomplikowana. Jeżeli chodzi o wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego z tytułu reprezentacji strony przed Sądem to jego wysokość jest zależna od wartości przedmiotu sprawy, w tym przypadku wartości nieruchomości objętej wnioskiem o zasiedzenie. Sprawa o zasiedzenie przed Sądem Rejonowy w Jarosławiu zwykle trwa kilka miesięcy do maksymalnie roku.
Nie każdy wniosek o zasiedzenie zasługuje na uwzględnienie. Czasami jest tak, że właściciel nieruchomości jest zainteresowany tym, aby nie utracić prawa własności. Jako adwokat reprezentuję także właścicieli nieruchomości ich spadkobierców w sprawcach o zasiedzenie. Właściciel może się bronić przed wnioskiem o zasiedzenie jego rzezy przede wszystkim przez podniesienie zarzutu przerwania biegu zasiedzenia.
Nabycie własności nieruchomości w drodze zasiedzenia jest opodatkowane. Nabywca musi zgłosić fakt nabycia własności do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego. Jako adwokat mogę dokonać takiego zgłoszenia w imieniu Klienta.
Jeżeli dotychczasowy posiadacz samoistny nieruchomości został uznany za jej właściciela wyrokiem Sądu powinien niezwłocznie złożyć wniosek o wpis swojego prawa własności do księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości. Może to zrobić samodzielnie lub skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Co do zasady nabycie własności
nieruchomości przez uwłaszczenie jest znacznie bardziej korzystne
niż w przypadku zasiedzenia. Po pierwsze wniosek o stwierdzenie nabycia nieruchomości przez uwłaszczenie
jest zwolniony z opłat sądowych, a po drugie samo nabycie nieruchomości przez uwłaszczenie
nie jest przedmiotem opodatkowania. W przepadku uwłaszczenia
wymagane jest posiadanie nieruchomości przez co najmniej 5 lat, w przypadku dobrej wiary lub 10
lat w przypadku złej wiary. Warunek ten należy jednak spełnić
na dzień wejścia w życie ustawy z
dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Ponadto warunek nie musi
być spełniony, jeżeli na dzień wejścia w życie ww. ustawy posiadacz samoistny objął
tę nieruchomości na podstawie zawartej bez
prawem przewidzianej formy umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, umowy o
dożywocie lub innej umowy o przeniesienie własności, o zniesienie współwłasności
albo umowy o dział spadku. Oznacza to,
że nabyć nieruchomość przez uwłaszczenie mogą osoby, które były posiadaczami samoistnymi
nieruchomości przez odpowiednio długi czas lub też zawarły nieważną umowę, na podstawie,
której nieruchomość miała stać się ich własnością. W praktyce taką nieważną
umową będzie umowa sprzedaży nieruchomości sporządzona w zwykłej formie
pisemnej, bez zachowania formy aktu notarialnego.
Jeżeli chcesz nabyć własność nieruchomości przez zasiedzenie lub też bronić się jako właściciel przed bezzasadnym wnioskiem posiadacza o jej zasiedzenie nie musisz działać sam. W ramach filii mojej Kancelarii adwokackiej w Jarosławiu prowadzę sprawy o zasiedzenie, które rozstrzyga Sąd Rejonowy w Jarosławiu.
Jako adwokat bardzo często prowadzę sprawy o zasiedzenie nieruchomości przed Sądem Rejonowym w Jarosławiu. Jeżeli jesteś zainteresowany współpracą z moją Kancelarią adwokacką w tym zakresie to zapraszam do kontaktu. Mogę Ci udzielić porady prawnej w sprawie o zasiedzenie oraz reprezentować Cię w Sądzie.
Zadzwoń do prawnika
ul. Jana Pawła II 3a
Jarosław
37-500